• Search

Ο καλός τζιχαντιστής, ο κακός τζιχαντιστής και οι γάτες

Το κοινό tweet, τις τελευταίες ώρες, στους λογαριασμούς όσων συμπαθούν ή μάχονται στις τάξεις του Ισλαμικού Κράτους (ISIS) είναι η κυκλοφορία του νέου -τέταρτου κατά σειρά- τεύχους του αγγλόφωνου ηλεκτρονικού περιοδικού της Οργάνωσης που λέγεται Dabiq:

Για εκείνους που έχουν χάσει τα προηγούμενα τεύχη δίδονται με άλλα tweet από άλλους χρήστες τα αντίστοιχα link -όπως αυτό εδώ:


To Dabiq έχει πάρει το όνομά του από την ομώνυμη μικρή κωμόπολη της βορειοανατολικής Συρίας, κοντά στα σύνορα με την Τουρκία, και στην οποία, σύμφωνα με μια ανάγνωση του Κορανίου, θα γίνει η Συντέλεια του Κόσμου. Στοχεύει στη στρατολόγηση μαχητών από το εξωτερικό -κυρίως από τη Δύση- γι αυτό, άλλωστε, εκδίδεται εκτός από τα αραβικά και στα αγγλικά. Την ιδέα, ο ISIS έχει προφανώς κλέψει από την Αλ Κάιντα και το αγγλόφωνο περιοδικό της Inspire. Όπως βλέπεις στο γράφημα της εφημερίδας Washington Post, περίπου 15.000 ξένοι μαχητές από τουλάχιστον 80 χώρες εκτιμάται ότι βρίσκονται αυτή τη στιγμή στη Συρία και πολεμούν το καθεστώς Άσαντ. Είναι ενταγμένοι σε διάφορες οργανώσεις -ανάμεσά τους και η μεγαλύτερη όλων, δηλαδή ο ISIS. Όπως παρατηρείς, επίσης, η Βρετανία είναι η ευρωπαϊκή χώρα που δίνει τους περισσότερους από αυτούς με δεύτερη τη Γαλλία.

ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ & ΑΝΤΙΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ

Το Dabiq δεν είναι παρά ένας από τους μηχανισμούς επικοινωνιακής προπαγάνδας του ISIS. Οι τζιχαντιστές κάνουν βαριά χρήση των social media, ενώ όπως λέει ο Αλμπέρτο Φερνάντες, ο οποίος ηγείται του τμήματος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ που ανταπαντά και αποδομεί την προπαγάνδα τους, το Ισλαμικό κράτος ελέγχει 7 τηλεοπτικούς σταθμούς: 5 στη Μοσούλη του Ιράκ και 2 στην “πρωτεύουσα” του, δηλαδή τη Ράκα της Συρίας. Η καμπάνια εναντίον του ISIS που “τρέχουν” ο Φερνάντες και η 15μελής ομάδα του λέγεται Think Again Turn Away.΄Ενα από τα βίντεο που συμπεριλαμβάνει και συγκεντρώνει μεγάλη επισκεψιμότητα είναι το -σκληρό σε εικόνες και σαρκαστικό σε λόγο-Run-do not walk to ISIS Land.

Μιλάμε για Έβερεστ υλικού ριζοσπαστικοποίησης σε αντιδιαστολή μ’ εκείνο της αντιπροπαγάνδας που φτάνει δε φτάνει μέχρι τους πρόποδες του. Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε εμείς είναι να μην λέμε τα δικά μας καλά αλλά να δίνουμε έμφαση στα αρνητικά του αντιπάλου. Επίθεση, όχι άμυνα. Ο τρίτος στόχος είναι να προσπαθούμε να εκνευρίσουμε τον αντίπαλο, να μπούμε στο μυαλό του.Αλμπέρτο Φερνάντες

ΒΙΝΤΕΟ ΓΙΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ ΚΟΙΝΑ

Τα βίντεο που δημοσιοποιεί ο επίσημος μηχανισμός προπαγάνδας των τζιχαντιστών του ISIS απευθύνονται συχνά σε διαφορετικά κοινά. Γι αυτό και είναι δομημένα αντιστοίχως. Στο βίντεο, για παράδειγμα, με τον αποκεφαλισμό, πριν από μερικές εβδομάδες, του αμερικανού δημοσιογράφου Τζέιμς Φόλεϊ, η βάρβαρη πράξη αυτή καθαυτή δεν προβάλλεται. Διότι, όπως εκτιμούν ειδικοί, κάτι τέτοιο δεν θα ήταν ανεκτό από το ακροατήριο της Δύσης. Το μήνυμα, άλλωστε, δεν έχει να κάνει με τον ίδιο το φόνο αλλά με τη δήλωση του Φόλεϊ κι εκείνη του εκτελεστή του: όσοι επιτίθενται στο Ισλαμικό Κράτος θα υφίστανται τις συνέπειες. Αντίθετα, σ’ ένα άλλο ανατριχιαστικό βίντεο που δημοσιοποιήθηκε σχεδόν ταυτοχρόνως αλλά με αποδέκτες αποκλειστικά τους “εντός”, όσους, δηλαδή, ζουν στις περιοχές που ελέγχει ο ISIS, η ωμή βία ήταν όλη on camera. Σ’ ένα αδιανόητο λουτρό αίματος, οι τζιχαντιστές, για 11 ολόκληρα λεπτά, έσφαζαν, γελώντας και σχολιάζοντας, το ένα μετά το άλλο 700 μέλη μιας φυλής που εξεγέρθηκε εναντίον τους. Το μήνυμα έγινε αμέσως κατανοητό από το σείχη της φυλής ο οποίος από την επόμενη κιόλας στιγμή άρχισε να τους εκλιπαρεί για έλεος και συγχώρεση.

Ο ΤΖΙΧΑΝΤΙΣΤΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ ΤΟ FBI

Ένα από τα πιο γνωστά προπαγανδιστικά βίντεο του Ισλαμικού Κράτους που στοχεύει στο κοινό της Δύσης -και κυρίως στους νέους- είναι το Flames of War, διάρκειας 55 λεπτών. Είναι το αφήγημα του ISIS για την “κακή” Αμερική, την “κακή” Δύση, τους “κακούς”/άπιστους μουσουλμάνους αλλά και τη δική του αναπόφευκτη νίκη επί του κακού ως τιμωρού, παράγοντα αλλαγής και αληθινού εκφραστή του Ισλάμ. Φέρει το λογότυπο του Κέντρου Τύπου (ω ναι, έχουν κι απ’ αυτό!) των τζιχαντιστών που ακούει στο όνομα Al Hayat και αποτελεί, κατά πληροφορίες, δημιούργημα του γερμανού ράπερ Deso Dogg, ο οποίος ασπάστηκε το Ισλάμ το 2010 και από το 2013 μάχεται στη Συρία -αν δεν έχει ήδη σκοτωθεί, όπως υποστηρίζουν κάποιοι. Τμήμα από τα τελευταία λεπτά αυτού του βίντεο έχει αναρτήσει από τις 7 Οκτώβρη 2014 το FBI στην ιστοσελίδα του αναζητώντας πληροφορίες για τον μασκοφόρο τζιχαντιστή ο οποίος μιλά με βορειοαμερικάνικη προφορά ενώ πίσω του αιχμάλωτοι σκάβουν τους τάφους τους. Λίγο αργότερα πρωτοστατεί στην εκτέλεσή τους.

Ο “ΚΑΛΟΣ” ΤΖΙΧΑΝΤΙΣΤΗΣ

Η επικοινωνιακή προπαγάνδα του Al Hayat δεν εξαντλείται στη βία. Διότι, βλέπεις, κάθε Οργάνωση που σέβεται τον εαυτό της πρέπει να δείχνει και “καλό πρόσωπο“. Έτσι, από τις μονταζιέρες των τζιχαντιστών βγαίνουν και βίντεο όπως αυτό με τα παιδιά να χαίρονται για τα παγωτά που μόλις τους έδωσε ο ISIS:

Η ΓΑΤΑ ΩΣ ΣΥΜΒΟΛΟ

Πλείστες όσες φορές, επίσης, στην “προπαγάνδα του καλού” πρωταγωνιστούν γάτες, όπως, για παράδειγμα, σ’ αυτό εδώ το tweet όπου οι “καλοί” περιθάλπουν μια δυστυχισμένη γάτα με μια σφαίρα στη ράχη.

H επιλογή της γάτας ως συμβόλου της φιλευσπλαχνίας των τζιχαντιστών δεν είναι τυχαία. Όπως καλά γνωρίζουν όλοι οι μουσουλμάνοι, ο Υεμενίτης ακόλουθος του Προφήτη Μωάμεθ, Αμπού Χουράιρα, είχε λατρεία με τις γάτες γι’ αυτό και, παρότι το πραγματικό του όνομα ήταν Αμπντ αλ Σαμς, όλοι τον αποκαλούσαν Αμπού Χουράιρα το οποίο σημαίνει “πατέρας των μικρών γατιών”.


Δες κι εδώ ακόμη μια συμβολική προσπάθεια των τζιχαντιστών να εμφανιστούν ως καλοί και κανονικοί άνθρωποι που έχουν, επίσης, κανονική ζωή, φυσιολογικές συνήθειες και προβλέψιμη καθημερινότητα.


Σε ποσοστό πάνω από 50% η μάχη του Ισλαμικού Κράτους είναι επικοινωνιακή.Αλμπέρτο Φερνάντες
Written by
Μαρία Καρχιλάκη

Γεννήθηκε στην Αθήνα, μεγάλωσε στο Ηράκλειο της Κρήτης. Σπούδασε Κοινωνιολογία στο Πάντειο, εκεί έκανε και το μεταπτυχιακό της στην Κοινωνική Ψυχολογία των Συγκρούσεων. Η πολυετής τηλεοπτική της παρουσία της έχει συνδεθεί με τις, επί δύο δεκαετίες, πολεμικές της ανταποκρίσεις από τη συχνότητα του MEGA. Έχει, επίσης, συνεργαστεί με το CNN Greece και παλαιότερα με την ΕΡΑ4. Η επιχείρηση τής οικογένειάς της, η Triantafyllidis Beach Arena, απορροφά τον περισσότερο απ' τον χρόνο της, προσπαθεί, όμως, να ξεκλέβει λίγο για να παρουσιάζει στα Dispatches ιστορίες που βρίσκει ενδιαφέρουσες.

View all articles
Written by Μαρία Καρχιλάκη

Μαρία Καρχιλάκη

Γεννήθηκε στην Αθήνα, μεγάλωσε στο Ηράκλειο της Κρήτης. Σπούδασε Κοινωνιολογία στο Πάντειο, εκεί έκανε και το μεταπτυχιακό της στην Κοινωνική Ψυχολογία των Συγκρούσεων. Η πολυετής τηλεοπτική της παρουσία της έχει συνδεθεί με τις, επί δύο δεκαετίες, πολεμικές της ανταποκρίσεις από τη συχνότητα του MEGA. Έχει, επίσης, συνεργαστεί με το CNN Greece και παλαιότερα με την ΕΡΑ4. Η επιχείρηση τής οικογένειάς της, η Triantafyllidis Beach Arena, απορροφά τον περισσότερο απ' τον χρόνο της, προσπαθεί, όμως, να ξεκλέβει λίγο για να παρουσιάζει στα Dispatches ιστορίες που βρίσκει ενδιαφέρουσες.