Το ογκώδες έργο τέχνης με την υπογραφή του Μαλτέζου αρχιτέκτονα, Ρίτσαρντ Ίνγκλαντ, που δεσπόζει στο θέρετρο Σεντ Τζούλιανς, παρότι στέλνει μήνυμα …αγάπης, δεν είναι αγαπητό σε όλους.
Κάτι το μέγεθός του, κάτι το ανάποδο love -που αντικατοπτριζόμενο στο νερό της θάλασσας και μόνο όταν επικρατεί απόλυτη νηνεμία διαβάζεται κανονικά- διχάζει ως προς την αισθητική του. Και τα δυο στρατόπεδα, πάντως, συμφωνούν πως το έργο είναι τόσο ιδιαίτερο και ξεχωριστό όσο και η ίδια η Μάλτα.
Η Μάλτα είναι μια παράξενη χώρα.
Ένα μικρό αρχιπέλαγος στην καρδιά της Μεσογείου.
Λίγο μικρότερο σε έκταση από τη Λευκάδα.
Από τα επτά νησιά της κατοικούνται τα τρία.
Μιάμιση ώρα με το αεροπλάνο από την Αθήνα.
Ξεχειλίζει από ιστορία.
Όσοι πέρασαν από δω άφησαν βαθύ αποτύπωμα.
Οι Άραβες: άφησαν την αρχιτεκτονική και τη γλώσσα τους.
- Μεντίνα, για παράδειγμα, δηλαδή ‘πόλη’ στα αραβικά, λέγεται η παλιά της πρωτεύουσα
- Σλιέμα -από το αραβικό σαλάμ που σημαίνει ‘ειρήνη’- είναι το όνομα μιας άλλης πόλης της και Γκζίρα, δηλαδή, ‘νησί’ στα αραβικά, εκείνο ακόμη μιας
Οι Ιωαννίτες ιππότες: άφησαν κάστρα και παλάτια, όπως αυτό του Μεγάλου Μαγίστρου -Προεδρικό Μέγαρο πλέον.
Οι Βρετανοί: άφησαν κόκκινους τηλεφωνικούς θαλάμους και οδήγηση -δυσκολούτσικη για όλους εμάς- στα αριστερά.
Όλα αυτά μαζί, λοιπόν, συν τα 12 κίτρινα αστέρια της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο μπλε φόντο που αντικρύζει κάποιος σχεδόν παντού, είναι η Μάλτα.
Μια από τις πιο μικρές και πυκνοκατοικημένες χώρες σε ολόκληρο τον κόσμο. Η δε πρωτεύουσά της, η Βαλέτα, είναι η πιο μικρή πρωτεύουσα χώρας-μέλους της Ε.Ε.
Ένα χιλιόμετρο το μήκος της, 600 μέτρα το πλάτος της.
Από το 1980 συμπεριλαμβάνεται στον κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.
Χτισμένη με πολεοδομικό σχέδιο από τους Ιωαννίτες τον 16ο αιώνα πάνω σε μια στενή χερσόνησο, έχει κηρυχτεί διατηρητέα στο σύνολό της.
Παρότι λιλιπούτεια, ο ταξιδιώτης χρειάζεται να της αφιερώσει μέρες.
Η θέα από τους διάσημους κήπους Μπαράκα ισοδυναμεί με παράθυρο στην ιστορία.
Η Μάλτα τη νύχτα
Βράδυ στην περιοχή Πάτσεβιλ του Σεντ Τζούλιανς.
Ό,τι είναι η Βαλέτα την ημέρα για τους αναρίθμητους τουρίστες που πηγαίνουν πάνω-κάτω στα σοκάκια της και φωτογραφίζονται ασταμάτητα κάτω από τα καφασωτά της μπαλκόνια, το ίδιο είναι το Πάτσεβιλ τη νύχτα για τα μιλιούνια των πιτσιρικάδων της Ευρώπης που οι καλοκαιρινές τους διακοπές ισοδυναμούν με χορό, ποτό, φτηνή πίτσα και ξεφάντωμα μέχρι το πρωί.
Όσοι δυσανασχετούν με την οχλαγωγία, βρίσκουν διέξοδο στην …παραλία.
Βέβαια το πρωί ‘πήζει’. Οι ξαπλώστρες είναι ελάχιστες· και οι ομπρέλες θυμίζουν Ελλάδα των 80’s.
Οι περισσότερες παραλίες είναι κάπως έτσι. Έχουν ένα κομμάτι ιδιωτικό και περιφραγμένο στην άκρη τους για τους ενοίκους των πολυτελών ξενοδοχείων -η μεγαλύτερη έκτασή τους, όμως, είναι για τους πολλούς, τις πετσέτες τους, αν δεν θέλουν τις ξαπλώστρες, και την πολύχρωμη σκιά τους.
Οι Μαλτέζοι και η ευρωπαϊκή τους ταυτότητα
Η Μάλτα υποδέχεται πάνω από ένα εκατομμύριο τουρίστες από την Ευρώπη κάθε χρόνο. Διπλάσιο κόσμο, δηλαδή, από τον πληθυσμό της.
Το τελευταίο Ευρωβαρόμετρο δείχνει ότι η ταυτότητα του πολίτη κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι, εδώ, η πλέον ισχυρή απ’ οπουδήποτε αλλού. Και να σκεφτεί κανείς ότι -από την ανεξαρτησία της το 1964 μέχρι την ένταξή της, τέσσερις δεκαετίες αργότερα, στην E.E.- μεσολάβησαν χρόνια στενής συνεργασίας με τους νότιους γείτονές της, ιδιαίτερα με τη Λιβύη του Καντάφι. Κάποια στιγμή μάλιστα σκεφτόταν να προσχωρήσει στον Αραβικό Σύνδεσμο.
Τελικώς επέλεξε τη μεγάλη ευρωπαϊκή οικογένεια και, κατά κοινή ομολογία, ωφελήθηκε. Χάρη στους ευρωπαϊκούς πόρους έφτιαξε ένα ζηλευτό οδικό δίκτυο, προστάτεψε τα μνημεία της, αναδείχτηκε σε υπολογίσιμη τουριστική δύναμη.
Η οικονομική κρίση, ελάχιστα -έως καθόλου- την έχει επηρεάσει. Τα ευρωπαϊκά της παράπονα είναι δύο: η ακρίβεια του ευρώ και η βοήθεια που δεν έχει για να αντιμετωπίσει το μεταναστευτικό. Εννοείται πως κι εδώ φτάνουν βάρκες με απελπισμένους ανθρώπους.
Παρά τα χιλιόμετρα που έχει …τρέξει από το 2004 και την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση -ειρήσθω εν παρόδω, μόνο μεταξύ 2007 και 2013, το ποσοστό των Μαλτέζων φοιτητών που χάρη στο πρόγραμμα Εράσμους έκαναν ένα κομμάτι των σπουδών τους στο εξωτερικό αυξήθηκε κατά 80%- παρά το …τροχάδην, λοιπόν, παραμένει ένας τόπος που διατηρεί, αλλού περισσότερο, αλλού λιγότερο, και το παλιό τέμπο. Μόλις πριν από πέντε χρόνια νομιμοποίησε το διαζύγιο ενώ παραμένει η μοναδική ευρωπαϊκή χώρα στην οποία οι αμβλώσεις απαγορεύονται καθολικά διά νόμου. Από την άλλη, πάλι, επιτρέπει την πολιτική ένωση σε άτομα του ίδιου φύλου, ενώ δίνει και το δικαίωμα επιλογής φύλου.
Αλλά είπαμε -αυτή είναι η Μάλτα.
Μια όμορφη, παράξενη χώρα…