Tα ύστερα του κόσμου

Η παγκόσμια οικονομία έχει εισέλθει σε πολύ επικίνδυνη φάση… Η χρηματοπιστωτική αναταραχή, λόγω της εντατικοποίησης της δημοσιονομικής κρίσης στην Ευρώπη, έχει επεκταθεί τόσο σε αναπτυσσόμενες όσο και σε υψηλού εισοδήματος χώρες και προκαλεί μεγάλη αναταραχή. Η Ευρώπη δείχνει να έχει μπει σε ύφεση. Ταυτοχρόνως, η ανάπτυξη σε αρκετές σημαντικές αναπτυσσόμενες χώρες (Βραζιλία, Ινδία, και σε μικρότερο βαθμό, Ρωσία, Νότια Αφρική και Τουρκία) επιβραδύνεται σοβαρά… Ως εκ τούτου, αυτό που επισημαίναμε ως «επικίνδυνο ενδεχόμενο» πριν από έξι μήνες έχει πλέον γίνει πραγματικότητα…
Από το κακό στο χειρότερο -δηλαδή. Αυτό εν ολίγοις συμπεραίνει στην έκθεσή της που δημοσιεύει δύο φορές το χρόνο η Παγκόσμια Τράπεζα, με χείριστη προοπτική την αλληλεπίδραση της ύφεσης στην Ευρώπη με την επιβράδυνση στις αναδυόμενες οικονομίες. Ειδικά αυτές (οι αναδυόμενες οικονομίες) πρέπει να ελπίζουν για το καλύτερο αλλά να προετοιμάζονται για το χειρότερο, λέει το στέλεχος του διεθνούς οργανισμού και βασικός συντάκτης της έκθεσης, Andrew Burns, διότι αν ξεκινήσει ο φαύλος κύκλος (της αλληλεπίδρασης) οι αναπτυσσόμενες χώρες δεν θα μπορέσουν να αποκοπούν από τα δεινά της Ευρώπης. Ήδη, τα spread στις αναδυόμενες οικονομίες έχουν, κατά μέσο όρο, ανέβει 45 μονάδες, ενώ οι συνολικές εισροές κεφαλαίων έπεσαν στα 170 δις δολάρια το δεύτερο μισό του 2011 από 309 δις δολάρια την αντίστοιχη περίοδο του 2010. Μπορεί οι προοπτικές στις περισσότερες χαμηλές και μεσαίου εισοδήματος οικονομίες να παραμένουν ευνοϊκές, αλλά οι κραδασμοί, λόγω κρίσης, στις υψηλού εισοδήματος έχουν γίνει αισθητοί παγκοσμίως. Αν η κρίση κλιμακωθεί, ουδείς θα μείνει ανέπαφος. Η ανάπτυξη, τόσο στις αναπτυγμένες όσο και τις αναπτυσσόμενες χώρες, μπορεί να υποχωρήσει περισσότερο απ’ ότι το 2008/09, υπογραμμίζει ο Andrew Burns.
Αν η αλληλεπίδραση της ύφεσης στην Ευρώπη με την επιβράδυνση στις αναπτυσσόμενες χώρες είναι η πρώτη μεγάλη αβεβαιότητα που αντιμετωπίζει η παγκόσμια οικονομία, η δεύτερη έχει να κάνει με τις αγορές και την άποψή τους ως προς την ικανότητα όσων χαράσσουν πολιτική ν’ αποκαταστήσουν την εμπιστοσύνη τους. Πόσο αποφασισμένοι είναι όσοι χαράσσουν πολιτική στην Ευρώπη να ξεπεράσουν αυτήν την κρίση, να εξυγιάνουν τους προϋπολογισμούς, ν’ αποκαταστήσουν την εμπιστοσύνη των αγορών και να επιστρέψουν σε διατηρήσιμα αναπτυξιακή πορεία. Οι πρόσφατες πρωτοβουλίες μπορεί πράγματι να συνέβαλαν στην αποκατάσταση της ρευστότητας, με τις βραχυπρόθεσμες αποδόσεις τόσο στην Ιταλία όσο και την Ισπανία να έχουν κατέβει σημαντικά από το Δεκέμβρη, δεν κατάφεραν, όμως, να επηρεάσουν το ίδιο και τις μακροπρόθεσμες -εμφανίζουν, ωστόσο, σημάδια χαλάρωσης αν και σε μικρότερο βαθμό.
Επιπρόσθετη ανησυχία κι αβεβαιότητα δημιουργούν οι εξελίξεις γύρω από το πετρέλαιο, καθώς γεωπολιτικές κι εγχώριες πολιτικές εντάσεις θα μπορούσαν να διαταράξουν την τροφοδοσία. Μπορεί να έχει κάπως περιοριστεί η αναταραχή στις χώρες της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής, όμως, υπάρχει πάντα η πιθανότητα να διακοπεί από μία ή περισσότερες από αυτές ο εφοδιασμός. Η αντιπαράθεση, επίσης, με την Τεχεράνη ενδέχεται να προκαλέσει μεγάλη αύξηση των τιμών του πετρελαίου και λόγω διακοπής των οδών εφοδιασμού και λόγω των κυρώσεων από χώρες υψηλού εισοδήματος που μετατοπίζουν τη ζήτηση από το Ιράν προς άλλα πετρελαιοπαραγωγά κράτη.
Είναι πολύ διαφορετικός ο κόσμος μας σήμερα απ’ αυτό που ήταν πριν από έξι μήνες, επαναλαμβάνει ο Andrew Burns. Αυτή θα είναι μια πολύ δύσκολη χρονιά…
Περίπου τα ίδια είχε πει λίγες ώρες πριν το… αδελφάκι της Παγκόσμιας Τράπεζας, το ΔΝΤ, δια του αναπληρωτή γενικού διευθυντή του David Lipton: η Ευρώπη μπορεί να εγκλωβιστεί σ’ ένα σπιράλ καταρρέουσας εμπιστοσύνης, οικονομικής στασιμότητας, λιγότερων θέσεων εργασίας. Ανέπαφη από μια τέτοια καταστροφή δεν μπορεί να μείνει καμία χώρα, καμία περιοχή στη σημερινή διασυνδεδεμένη παγκόσμια οικονομία.
Στην περίπτωση του ΔΝΤ προηγήθηκε η… φραστική προειδοποίηση. Η γραπτή έρχεται στις 24 του Γενάρη και θ’ αναθεωρεί πτωτικά τις προβλέψεις της του περασμένου Σεπτέμβρη.

πρωτοδημοσιεύτηκε εδώ