Παλιοί σύντροφοι στο πλευρό του Πούτιν

Τέτοια πομπώδη παρέλαση σαν αυτή της 16ης Οκτώβρη 2014 για τα 70χρονα της απελευθέρωσης του από τους Ναζί είχε να δει το Βελιγράδι από το 1985, επί ενιαίας Γιουγκοσλαβίας. Χώρια η αναστάτωση από τις εντατικές προετοιμασίες και τις πρόβες στις κεντρικές λεωφόρους, τα ποτάμια και τους αιθέρες του. Αλλά, βλέπεις, με υψηλό προσκεκλημένο τον Βλαντιμίρ Πούτιν θέλεις τα πάντα να είναι στην εντέλεια. Προσαρμόζεις στο πρόγραμμά του ακόμα και την ημερομηνία. Διότι, ως γνωστόν, οι Παρτιζάνοι του Τίτο απελευθέρωσαν, με τη βοήθεια του Κόκκινου Στρατού, το Βελιγράδι στις 20 Οκτώβρη 1944. Το υπερθέαμα, όμως, πραγματοποιήθηκε τέσσερις ημέρες νωρίτερα έτσι ώστε να το στριμώξει στην ατζέντα του ο Ρώσος Πρόεδρος καθ’ οδόν προς το Μιλάνο και την κρίσιμη Ευρωασιατική Σύνοδο Κορυφής.

ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ & ΠΡΟΒΕΣ

Η σέρβικη πρόσκληση στον Πούτιν να επισκεφθεί τώρα, εν μέσω Ουκρανικής κρίσης, τη χώρα έχει μεγάλη συμβολική σημασία. Κι αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σε συνδυασμό με τη φιλορωσική στροφή, τελευταία, μιας σειράς χωρών που υπήρξαν δορυφόροι της Σοβιετικής Ένωσης αλλά ανήκουν πλέον στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ.

ΑΝΑΤΟΛΙΚΟ ΜΠΛΟΚ

• Ουγγαρία: περί τα τέλη Ιουλίου, ο  πρωθυπουργός της, Βίκτωρ Ορμπάν, υπέδειξε τη Ρωσία ως χώρα-πρότυπο για τη Βουδαπέστη.
• Σλοβακία: στις αρχές Ιουνίου, ο πρωθυπουργός της, Ρόμπερτ Φίκο, απέκλεισε κάθε πιθανότητα για μεταστάθμευση νατοϊκών στρατευμάτων στη χώρα του παραλληλίζοντας ένα τέτοιο ενδεχόμενο με τη σοβιετική εισβολή του 1968 στην Τσεχοσλοβακία∙ “δεν μπορώ να φανταστώ ξένους στρατιώτες στο έδαφός μας”, είχε πει.
• Τσεχία: αντίστοιχες ήταν οι δηλώσεις για το ίδιο θέμα και του πρωθυπουργού της, Μπόχουσλαβ Σόμποτκα: “η Τσεχία δεν χρειάζεται ξένα στρατεύματα στο έδαφός της ούτε επιζητά ενίσχυση του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη”.
• Πολωνία: “χορηγός”, μέχρι πρόσφατα, της Ουκρανίας και πρωταγωνιστής στις κυρώσεις κατά της Μόσχας. Η αλλαγή κυβέρνησης έφερε και αλλαγή στάσης. Στα μέσα του Σεπτέμβρη, η νέα πρωθυπουργός, Εύα Κόπατς, έκλεισε το μάτι στον Πούτιν λέγοντας, απευθυνόμενη στη Βουλή, ότι την ανησυχεί η πιθανότητα μιας “απομονωμένης Πολωνίας” στην Ευρώπη λόγω “μη ρεαλιστικών στόχων” στο θέμα της Ουκρανίας!

ΣΕΡΒΙΑ

Η Σερβία είναι υποψήφια προς ένταξη χώρα στην ΕΕ ενώ από το 2006 συμμετέχει στο νατοϊκό πρόγραμμα “Συνεργασία για την Ειρήνη”. Το 2015 αναλαμβάνει την Προεδρία του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη. Από την άλλη, όμως, το Βελιγράδι έχει πολύ στενούς πολιτιστικούς και ιστορικούς δεσμούς με τη Μόσχα η οποία το στηρίζει στο θέμα του Κοσόβου κι έχει χρηματοδοτήσει μέρος του δημοσιονομικού του ελλείμματος. Έχει υπογράψει συμφωνία ελεύθερου εμπορίου μαζί της που του επιτρέπει να εξάγει προϊόντα δίχως δασμούς. Επίσης, εξαρτάται ενεργειακά από τη Ρωσία.

ΣΕΡΒΙΑ & ΠΟΥΤΙΝ

Προσπαθεί, λοιπόν, η σέρβικη ηγεσία να ισορροπήσει ανάμεσα σε Δύση και Ανατολή όπως αριστοτεχνικά έκανε ο Τίτο στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Και μπορεί από τότε μέχρι σήμερα τα πράγματα να έχουν αλλάξει δραματικά, όμως η Ρωσία δεν έχει χαθεί από το προσκήνιο. Τουναντίον μάλιστα∙ με τον Πούτιν στο τιμόνι έχει επανέλθει δυναμικά. Γι αυτό και σε μια χώρα που -εκ πείρας μπορώ να πω- ουδέν συμβαίνει τυχαία, μόνον ως στοιχείο προοικονομίας μπορεί να εκλάβει κάποιος τη μεγάλη προβολή που γνώρισε από τον τοπικό και διεθνή τύπο η λειτουργία, εσχάτως, ενός καφέ-μπαρ στο Νόβι Σαντ με την επωνυμία “Καφετέρια Πούτιν”.
Δες και το σχετικό tweet με την αναγγελία της λειτουργίας της από το επίσημο πρακτορείο ειδήσεων της Σερβίας, το Tanjug.

Bife “Putin” u centru Novog Sada http://t.co/1P0gxqEba3 pic.twitter.com/Fu6zZNGKLU

— Tanjug (@TanjugNews) July 31, 2014

ΑΝΑΤΟΛΙΚΟ ΜΠΛΟΚ & ΠΟΥΤΙΝ

Ενεργειακά αλλά και από τις εξαγωγές τους, άμεσα ή έμμεσα, στη Μόσχα εξαρτώνται και οι υπόλοιπες χώρες που λέγαμε παραπάνω. Συνεπώς, δοκιμάζονται σκληρά από το ρωσικό εμπάργκο λόγω Ουκρανίας. Επιπροσθέτως, τις ανησυχεί αρκετά και το θέμα της ασφάλειας καθώς η Ρωσία θεωρεί πρόκληση οποιαδήποτε διεύρυνση του ΝΑΤΟ και της ΕΕ στην “αυλή” της όπως και την αποστολή στρατευμάτων της Συμμαχίας στα ανατολικά για προληπτικούς λόγους. Έτσι, με την Ευρώπη διαιρεμένη, να απειλείται από νέο κύμα ύφεσης, τις ΗΠΑ να παραείναι μακριά και να μην έχουν την ίδια επιρροή διεθνώς όπως άλλοτε, οι παλιοί σύντροφοι στις κοντινές με τη Ρωσία χώρες επιχειρούν reset (θυμήσου τον όρο του Ομπάμα το… μακρινό 2009) στις σχέσεις με τον Πούτιν, διότι μάλλον δεν βλέπουν λόγο να μην το κάνουν.