• Search

Πίσω και πέρα από το προσκύνημα του Ερντογάν στη Μέκκα

Ο Ερντογάν, τυλιγμένος -όπως προβλέπει το τελετουργικό- με το ιχράμ, δηλαδή το λευκό βαμβακερό και δίχως ραφές ύφασμα που καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος του σώματος, κατευθύνεται με τη σύζυγο και την ακολουθία του προς την ιερή, για τους μουσουλμάνους, Κάμπα, μέσα στο Μεγάλο Τζαμί της Μέκκας, για την Ούμρα ή, άλλως, το μικρό προσκύνημα. Συμπολίτες του τον διακρίνουν μέσα στο πλήθος, του φωνάζουν, τον φωτογραφίζουν και τον βιντεοσκοπούν.
Είναι Τετάρτη βράδυ, 15 Φεβρουαρίου 2017. Ο Ταγίπ Ερντογάν έχει μόλις ολοκληρώσει την περιοδεία του σε μοναρχίες του Κόλπου και επιστρέφει στη Σαουδαραβία ειδικώς για την Ούμρα. Προ διημέρου ήταν και πάλι στο βασίλειο των Σαούντ για την επίσημη επίσκεψή του, της οποίας προηγήθηκε εκείνη στο Μπαχρέιν και ακολούθησε αυτή στο Κατάρ.
Παρότι οι φωτογραφίες του με το ιχράμ στη Μέκκα, έκαναν, όπως ήταν αναμενόμενο, μεγάλη εντύπωση -το τριπλό του ταξίδι αυτό καθεαυτό είναι εκείνο που στέλνει ‘μηνύματα’ και ‘μετρά’· το πόσο -φαίνεται από την αναστάτωση που προκάλεσε στην Τεχεράνη.
Ιρανικά ΜΜΕ έκαναν αμέσως λόγο για «Άξονα Τουρκίας, Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου, ΗΠΑ και Βρετανίας κατά της Τεχεράνης», τώρα που «η προεδρία των ΗΠΑ έχει περάσει στον Τραμπ, η Βρετανία, ενόψει του Brexit, επιθυμεί να διαδραματίσει και πάλι ρόλο στον Περσικό και [κυρίως] το Ιράν και οι σύμμαχοί του κατισχύουν των αντιπάλων τους και καταγράφουν νίκες στην ευρύτερη περιοχή». Έδωσαν, δε, μεγάλη έμφαση στο γεγονός ότι ο Σαουδάραβας βασιλιάς Σαλμάν υποδέχτηκε αυτοπροσώπως τον Ερντογάν στο αεροδρόμιο.

Έξι χρήσιμες επισημάνσεις

  • Η Σαουδαραβία, το Μπαχρέιν και το Κατάρ, τα οποία κυβερνώνται από σουνιτικές δυναστείες, συμμετέχουν μαζί με το Κουβέιτ, το Ομάν και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, στο Συμβούλιο Συνεργασίας του Κόλπου -δηλαδή την, υπό το Ριάντ, δομή ασφαλείας και προάσπισης των συμφερόντων τους που συγκροτήθηκε μετά την επανάσταση του Χομεϊνί το 1979 στο σιιτικό Ιράν και εξαιτίας αυτής.
  • Η Τουρκία είναι σουνιτική δύναμη. Ακολουθεί, δηλαδή, όπως και οι μοναρχίες του Κόλπου, από τα δύο κύρια -και αντίπαλα- δόγματα του Ισλάμ, το σουνιτικό -θρησκευτικό κέντρου του οποίου, λόγω των προσκυνημάτων της Μέκκας και της Μεδίνας, είναι η Σαουδική Αραβία. Κέντρο του σιιτικού Ισλάμ, από την άλλη, είναι το Ιράν.
  • Το Ριάντ -το οποίο, επιπροσθέτως, κυριαρχεί σε παναραβικούς και ισλαμικούς θεσμούς- και η Τεχεράνη είναι παραδοσιακοί αντίπαλοι, διαγκωνίζονται για δύναμη και επιρροή στην ευρύτερη περιοχή και συγκρούονται δι’ αντιπροσώπων στα μέτωπα της Υεμένης της Συρίας και του Ιράκ.
  • Βοηθούντων του πολέμου στη Συρία και της αναταραχής στο Ιράκ, το Ιράν έχει καταφέρει τον τελευταίο καιρό ν’ αλλάξει τη στρατηγική εξίσωση στη Μέση Ανατολή προς όφελός του.
  • Από κοινού με τη Ρωσία, η Τουρκία και το Ιράν μεσολαβούν στο Συριακό· η Ρωσία και το Ιράν βρίσκονται στο πλευρό του αλαουίτη (άρα σιίτη) Άσαντ, η Τουρκία στηρίζει τη σουνιτική αντιπολίτευση. «Άγκυρα και Ριάντ έχουν ταυτόσημες απόψεις στο συριακό», έχει δηλώσει ο Σουδάραβας ΥΠΕΞ.
  • Τουρκία και Σαουδαραβία προσδοκούν σε αναθέρμανση των σχέσεων με την Ουάσινγκτον τώρα που πρόεδρος είναι ο Τραμπ. Επί Ομπάμα δυσφορούσαν η μεν Άγκυρα για τη στήριξή του προς τους Κούρδους της Συρίας, το δε Ριάντ για το άνοιγμά του προς την Τεχεράνη.

«Το Ιράν παίζει με τη φωτιά»

Ιδιαίτερης σημασίας είναι το γεγονός ότι το τριπλό ταξίδι Ερντογάν πραγματοποιήθηκε μόλις λίγες ημέρες πριν από τον νέο γύρο των -υπό την αιγίδα του ΟΗΕ- συνομιλιών για ειρήνευση στη Συρία οι οποίες θα διεξαχθούν στη Γενεύη στις 23 Φεβρουαρίου 2017.
Η Τεχεράνη, λοιπόν, ανησυχεί ότι ο διαφαινόμενος συνασπισμός Τουρκίας, ΗΠΑ και Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου (δηλαδή, Σαουδαραβίας) θα δημιουργήσει νέο, δυσμενή προς εκείνη, συσχετισμό δυνάμεων στη Συρία και τη Μέση Ανατολή. Έχει κάθε λόγο, είναι η αλήθεια, να κάθεται σε αναμμένα κάρβουνα: o Τραμπ έχει προαναγγείλει στρατιωτική εμπλοκή στη Συρία κατά των τζιχαντιστών (στους προθύμους να συμμετάσχουν συγκαταλέγονται και η Άγκυρα και το Ριάντ), εξετάζει τη δημιουργία ζωνών ασφαλείας (με ή χωρίς τη συγκατάθεση του Άσαντ; -αυτό είναι το κρίσιμο -δίχως απάντηση για την ώρα- ερώτημα) ενώ -σε αντίθεση με τον Ομπάμα- στοχοποιεί εκ νέου την Τεχεράνη θέτοντάς την «επισήμως υπό παρακολούθηση» και προειδοποιώντας την ότι «παίζει με τη φωτιά».


Μετάφραση: το Ιράν παίζει με τη φωτιά – δεν εκτιμά το πόσο «ευγενής» ήταν ο Ομπάμα μαζί του. Εγώ δεν θα είμαι!

πρωτοδημοσιεύτηκε εδώ

Written by
Μαρία Καρχιλάκη

Γεννήθηκε στην Αθήνα, μεγάλωσε στο Ηράκλειο της Κρήτης. Σπούδασε Κοινωνιολογία στο Πάντειο, εκεί έκανε και το μεταπτυχιακό της στην Κοινωνική Ψυχολογία των Συγκρούσεων. Η πολυετής τηλεοπτική της παρουσία της έχει συνδεθεί με τις, επί δύο δεκαετίες, πολεμικές της ανταποκρίσεις από τη συχνότητα του MEGA. Έχει, επίσης, συνεργαστεί με το CNN Greece και παλαιότερα με την ΕΡΑ4. Η επιχείρηση τής οικογένειάς της, η Triantafyllidis Beach Arena, απορροφά τον περισσότερο απ' τον χρόνο της, προσπαθεί, όμως, να ξεκλέβει λίγο για να παρουσιάζει στα Dispatches ιστορίες που βρίσκει ενδιαφέρουσες.

View all articles
Written by Μαρία Καρχιλάκη

Μαρία Καρχιλάκη

Γεννήθηκε στην Αθήνα, μεγάλωσε στο Ηράκλειο της Κρήτης. Σπούδασε Κοινωνιολογία στο Πάντειο, εκεί έκανε και το μεταπτυχιακό της στην Κοινωνική Ψυχολογία των Συγκρούσεων. Η πολυετής τηλεοπτική της παρουσία της έχει συνδεθεί με τις, επί δύο δεκαετίες, πολεμικές της ανταποκρίσεις από τη συχνότητα του MEGA. Έχει, επίσης, συνεργαστεί με το CNN Greece και παλαιότερα με την ΕΡΑ4. Η επιχείρηση τής οικογένειάς της, η Triantafyllidis Beach Arena, απορροφά τον περισσότερο απ' τον χρόνο της, προσπαθεί, όμως, να ξεκλέβει λίγο για να παρουσιάζει στα Dispatches ιστορίες που βρίσκει ενδιαφέρουσες.