Άουσβιτς: απομνημονεύματα βαρβαρότητας

|του Παναγή Χρυσοβέργη|
Ξεκίνησα να δουλεύω πάνω στο Άουσβιτς το Μάη του 2014 με αφορμή το βιβλίο “Auschwitz vu par les SS” και τα όσα λένε σ’ αυτό οι ίδιοι οι Rudolf Höss, Johann Kremer και Pery Broad -διοικητής, γιατρός  και φρουρός του Άουσβιτς αντιστοίχως- για τη βιομηχανικού τύπου μαζική εξόντωση των εβραίων της Ευρώπης. Εξαιτίας αυτού του βιβλίου πήρα την απόφαση να πάω να κοιτάξω κατάματα την κόλαση και την ανθρώπινη βαρβαρότητα.
Από το ταξίδι μου στο Άουσβιτς προέκυψαν 18 ζεύγη φωτογραφιών σε ασπρόμαυρο και χρώμα. Δεν θέλω λεζάντες ή κείμενο κάτω από τις φωτογραφίες μου. Η προσέγγιση είναι περιγραφική. Ποιες λέξεις, ποιες λεζάντες μπορούν να περιγράψουν τη φρίκη; Τα λόγια είναι περιττά. Οφείλουμε να κοιτάξουμε βαθιά μέσα στο παράδοξο της ανθρώπινης φύσης: ο άνθρωπος, παρότι νοιώθει και αισθάνεται, είναι ικανός για την πιο μεγάλη βαρβαρότητα. Δεν πρέπει ποτέ ν’ αφήσουμε να φύγει από τη μνήμη μας αυτή η βαρβαρότητα.
Η φωτογραφία παρουσιάζει, δεν αφηγείται. Μεμονωμένες εικόνες ζευγαρώνουν για να δώσουν συνέχεια στο χώρο και το χρόνο και να προτρέψουν σε προσωπική θέαση. Να δείξουν το δυϊσμό της ανθρώπινης φύσης. Οι ασπρόμαυρες φωτογραφίες διευκολύνουν τη φαντασία και το ταξίδι στο παρελθόν, οι έγχρωμες επαναφέρουν στο παρόν∙ η ζεύξη δημιουργεί ένα οπτικό πλαίσιο περιήγησης όπου όλοι μας και ο καθένας ξεχωριστά βάζει τους δικούς του τίτλους στις φωτογραφίες και συνειδητοποιεί ότι η μνήμη είναι καθήκον.